تأثیر عوامل اقتصادی- اجتماعی بر مرگ و میر در کشورهای منتخب با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته

مقدمه و اهداف: سازمان جهانی بهداشت در سال های اخیر، توجه بیشتری به اهمیت ارتباط  سلامت افراد جامعه و شرایط اجتماعی دارد. تعیین کننده های اجتماعی سلامت- شرایطی که مردم در آن زندگی می کنند و  نظام سلامت در دسترس  آن ها- نابرابری در سلامت ایجاد کرده است .هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر میزان مرگ ومیر در کشورهای منتخب در دوره 88-1377 بود.روش کار: کشورها براساس میزان شاخص توسعه انسانی به سه گروه تقسیم  و از هرگروه، 10 کشور به صورت تصادفی وارد مطالعه شدند. متغیر وابسته این پژوهش، میزان مرگ ومیر کل و متغیرهای توضیحی ضریب جینی، نرخ بی کاری، مخارج سلامت سرانه و حاصل ضرب درآمد سرانه در ضریب جینی بودند. برای تحلیل داده ها از روش گشتاور تعمیم یافته با نرم افزار eviews نسخه 6 استفاده شد.نتایج: مهمترین عوامل تأثیر گذار بر مرگ و میر کشورهای با شاخص توسعه انسانی خیلی بالا به ترتیب ضریب جینی (02/0)، مخارج سلامت سرانه (0001/0) و متغیر حاصل ضرب ضریب جینی در درآمد سرانه (6-10í1/8-)  و در کشورهای با شاخص توسعه ی انسانی بالا، مهمترین عوامل تأثیرگذار بر مرگ ومیر به ترتیب میزان بی کاری (005/0)، مخارج سلامت سرانه (0002/0-) و متغیر ضریب جینی در درآمد سرانه (6-10í22/3-) هستند. مخارج سلامت سرانه (0008/0-) و متغیر ضریب جینی در درآمد سرانه (6 -10 í47/1) از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر مرگ ومیر در کشورهای با شاخص توسعه انسانی متوسط هستند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت کشورها بسته به سطح توسعه یافتگی آن ها عوامل اقتصادی- اجتماعی متعددی می تواند بر مرگ و میر و سطح سلامت جمعیت آن کشورها تأثیرگذار باشد.